اهمیت وجود روغن استاندارد در گیربکس

وجود روغن استاندارد در گیربکس خودرو، به‌ویژه در مدل‌های اتوماتیک و دستی، از اهمیت زیادی برخوردار است. این روغن می‌تواند از سایش قطعات داخلی گیربکس جلوگیری کرده و از داغ شدن بیش‌ازحد آن جلوگیری کند. در نتیجه، عملکرد بهینه گیربکس حفظ شده و عمر مفید آن افزایش می‌یابد. به همین دلیل، توجه به روغن‌ریزی گیربکس ضروری است، زیرا این مسئله می‌تواند در آینده هزینه‌های سنگینی برای تعمیر و نگهداری جعبه‌دنده به همراه داشته باشد. یکی از نکات کلیدی در این راستا، شناخت علت‌های روغن‌ریزی گیربکس است. در این مقاله به بررسی علت روغن ریزی گیربکس اتومات و دستی پرداخته‌ایم.

دلایل روغن‌ریزی گیربکس

نشتی روغن گیربکس، اعم از گیربکس‌های دستی یا اتوماتیک، ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد. از جمله مهم‌ترین علل این مشکل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• آسیب دیدن واشر کارتل گیربکس
• سوراخ شدن کارتل گیربکس
• خرابی پیچ تخلیه گیربکس
• فرسایش لوله‌های انتقال روغن گیربکس
• داغ شدن بیش از حد گیربکس
• آسیب دیدن مبدل گشتاور گیربکس اتوماتیک
• خرابی شیر برقی گیربکس اتوماتیک

در ادامه به توضیحات بیشتری در مورد هر یک از این علل پرداخته‌ایم.

آسیب دیدن واشر کارتل گیربکس

کارتل محفظه‌ای است که روغن گیربکس در آن نگهداری می‌شود و پس از گردش در مدار گیربکس، به این محفظه منتقل می‌شود تا خنک شود. برای جلوگیری از نشت روغن، در دهانه کارتل واشری به کار رفته که با استفاده از پیچ‌های مخصوص به پوسته گیربکس متصل می‌شود. در صورتی که این واشر به‌دلیل ضربه، فرسایش یا حرارت زیاد آسیب ببیند، روغن از این ناحیه شروع به نشت می‌کند و برای رفع این مشکل باید واشر کارتل تعویض شود.

سوراخ شدن کارتل گیربکس

کارتل گیربکس در پایین‌ترین نقطه آن قرار دارد و در معرض ضربات مختلف است. به همین دلیل، احتمال آسیب‌دیدن آن به‌ویژه در اثر تصادف یا برخورد با موانع جاده‌ای وجود دارد. این آسیب‌ها ممکن است به ترک یا سوراخ شدن کارتل منجر شوند که باعث تخلیه سریع روغن گیربکس می‌شود.

خرابی پیچ تخلیه گیربکس

پیچ تخلیه در زیر کارتل گیربکس قرار دارد و برای تخلیه و تعویض روغن گیربکس به کار می‌رود. این پیچ به‌صورت رزوه‌ای باز و بسته می‌شود. در صورتی که پیچ تخلیه تحت تأثیر ضربه یا فرسایش قرار بگیرد، ممکن است به‌خوبی بسته نشود و در نتیجه از درزهای موجود، روغن نشت کند.

سایر علل روغن‌ریزی

• فرسایش لوله‌های انتقال روغن: لوله‌های انتقال روغن نیز در معرض آسیب و فرسایش قرار دارند. در صورتی که این لوله‌ها دچار آسیب شوند، روغن از آن‌ها نشت کرده و ممکن است منجر به کم شدن سطح روغن در گیربکس شود.
• داغ شدن بیش از حد گیربکس: گیربکس‌هایی که در معرض حرارت زیاد قرار می‌گیرند، احتمال بیشتری برای روغن‌ریزی دارند. دمای بالا می‌تواند باعث آسیب به واشرها و قطعات داخلی گیربکس شود که در نهایت به نشت روغن منجر می‌شود.
• آسیب دیدن مبدل گشتاور و شیر برقی در گیربکس‌های اتوماتیک: در گیربکس‌های اتوماتیک، خرابی مبدل گشتاور یا شیر برقی نیز می‌تواند باعث نشت روغن شود. این مشکلات معمولاً نیاز به تعمیرات تخصصی دارند.

با شناخت این دلایل و بررسی دقیق گیربکس، می‌توان به‌طور مؤثری از بروز مشکلات بزرگتر و هزینه‌های اضافی جلوگیری کرد.

فرسایش لوله‌های انتقال روغن گیربکس

یکی از دلایل رایج روغن‌ریزی در گیربکس‌های خودروهایی همچون پراید و سایر مدل‌ها، ترک‌خوردن یا آسیب دیدن لوله‌های انتقال روغن است. این لوله‌ها معمولاً از جنس فلز ساخته می‌شوند و وظیفه انتقال روغن گیربکس به سیستم‌های مختلف مانند سیستم خنک‌کننده را بر عهده دارند. در خودروهایی که سیستم خنک‌کننده روغن خارج از جعبه دنده قرار دارد، لوله‌ای فلزی برای هدایت روغن به این سیستم استفاده می‌شود. فرسایش یا آسیب به این لوله‌ها می‌تواند سبب نشت روغن از گیربکس شود. برای شناسایی این مشکل، باید مسیر لوله‌های متصل به گیربکس را به دقت بررسی کرده و در صورت مشاهده چربی یا روغن روی لوله‌ها، باید بررسی‌های بیشتر انجام شود.

داغ شدن بیش از حد گیربکس

یکی از دلایل مهم دیگر روغن‌ریزی در گیربکس‌هایی مانند سمند EF7 و سایر خودروها، داغ شدن بیش از حد گیربکس است. روغن گیربکس پس از گذشت مدت‌زمان مشخص، خاصیت خود را از دست می‌دهد و نمی‌تواند به‌درستی از قطعات داخلی گیربکس محافظت کند. در چنین شرایطی، احتمال داغ شدن گیربکس بیشتر می‌شود، که ممکن است باعث نشت روغن از گیربکس شود. علاوه بر این، در بسیاری از موارد، داغ شدن بیش از حد گیربکس باعث روشن شدن چراغ هشدار “چک گیربکس” در خودرو می‌شود. این وضعیت نشان‌دهنده نیاز به بررسی و تعویض روغن گیربکس است.

آسیب دیدن مبدل گشتاور گیربکس اتوماتیک

مبدل گشتاور یکی از اجزای حیاتی در گیربکس‌های اتوماتیک است که وظیفه انتقال قدرت بین موتور و جعبه‌دنده را بر عهده دارد. این قطعه از سه بخش اصلی شامل پمپ، توربین و استاتور تشکیل شده و درون آن روغن هیدرولیک جریان دارد که به انتقال گشتاور کمک می‌کند. در مواردی، خرابی کاسه نمد پمپ گیربکس می‌تواند موجب نشت روغن شود. با این حال، در برخی مواقع حتی پس از تعویض کاسه نمد، مشکل نشت روغن همچنان ادامه می‌یابد. در چنین شرایطی، خرابی در پمپ یا توربین نیز می‌تواند عامل اصلی روغن‌ریزی باشد و نیاز به بررسی دقیق‌تر دارد.

خرابی شیر برقی گیربکس اتوماتیک

شیر برقی در گیربکس اتوماتیک نقش مهمی در تنظیم و کنترل جریان روغن دارد. این قطعه مسئول قطع و وصل جریان روغن در سیستم است و در صورت بروز مشکل در آن، ممکن است نشت روغن از گیربکس رخ دهد. اگر متوجه شدید که شیر برقی گیربکس دچار خرابی شده است، لازم است که سطح روغن گیربکس را نیز بررسی کنید. در صورت کمبود روغن، علاوه بر تعویض شیر برقی، باید روغن گیربکس را نیز تعویض کنید تا از آسیب‌های بیشتر به سیستم جلوگیری شود.

در پایان

در این مقاله به بررسی دلایل روغن‌ریزی در گیربکس‌های اتوماتیک و دستی پرداختیم. همچنین، مهم است که روش‌های شناسایی نشت روغن را نیز در نظر بگیرید. علاوه بر مشاهده لکه‌های روغن زیر خودرو، باید به نشانه‌هایی چون بوی سوختگی، لرزش هنگام رانندگی، صدای غیرعادی به‌ویژه هنگام تعویض دنده و روشن شدن چراغ هشدار گیربکس در خودروهای اتوماتیک توجه کنید. به‌خاطر داشته باشید که کاهش سطح روغن گیربکس می‌تواند باعث خسارت‌های سنگین به سیستم شود، بنابراین باید این موضوع را جدی گرفته و هر چه سریع‌تر به رفع آن اقدام کنید.